Onderstaand artikel verschenen in: BOERDERIJ REGIONAAL ZUID — 19 APRIL 2011

Galloways onderhouden Limburgse natuur

Natuurbeheer is voor melkveehouder Harrie Houben gewone kost; hij verzorgt samen met vier collega's onderhoud van landschapselementen voor gemeenten en bedrijven. Zelf zet hij een koppel Galloways in om 40 hectare natuur te beheren.


Naam: Harry Houben (53). Woonplaats: Dieteren. Bedrijf: melkveebedrijf met ongeveer 85 melkkoeien en totaal 50 ha grond, waarvan 15 ha akkerbouw.

Op het bedrijf van melkveehouder Harry Houben lopen vooruitstrevend traditioneel ondernemen en nieuwe vormen van natuurbeheer dwars door elkaar heen. Enkele jaren geleden bouwde Houben nog de eerste boogstal voor koeien.
Naast het melkvee geeft hij op eigen wijze invulling aan natuuronderhoud. Samen met vier collega's werkt hij samen in ‘de Vijfsprong’, een coöperatie die diensten rondom natuuronderhoud uitvoert. Het gaat met name om onderhoud van kleine landschapselementen bij gemeenten, instanties en (agrarische) ondernemers. Denk aan het snoeien van heggen, hagen en bosplantsoen. „Het is leuk werk en levert ook nog een centje op”, zegt de ondernemer.
Een relatief nieuwe richting voor Houben is het begrazen van natuurterreinen. Sinds drie jaar zet hij daarvoor een kudde schapen en een koppel Galloways in. Een belangrijke opdrachtgever daarbij is waterschap Roer en Overmaas. De koeien worden ingezet voor het beheer van nieuwe natuur rondom de Geleen-beek, de Vloedgraaf en de Rode Beek, bij elkaar zo'n 40 hectare.
De Galloway is een bijzondere verschijning in het Limburgse landschap. De runderen, die oorspronklijk afkomstig zijn uit Schotland, zijn zwart en behaard. Ze worden vaak voor natuurbeheer ingezet, omdat ze rustig zijn en het goed doen op een sober rantsoen. Het dikke haarkleed maakt dat de dieren 's winters zonder problemen buiten kunnen blijven. Zelfs afgelopen winter ging dat volgens Houben prima. Bijvoeren was nauwelijks nodig; alleen vanaf begin februari heeft de ondernemer wat voordroogkuil bijgegeven. „Ook als er sneeuw ligt kunnen ze eten vinden. Dat is nooit een probleem.”
Aan het einde van de winter wordt alles zo schaars dat een beetje extra voer wel nodig is. In de zomer moeten de dieren het helemaal op eigen kracht doen. Ze moeten vooral de ruige begroeiing in het gebied kort houden, zoals kleine boompjes, bramen en ruw gras.
Oudere Galloways worden via het reguliere afzetkanaal geslacht. Volgens Houben is er vanuit restaurants wel vraag naar Gallowayvlees, maar zijn zijn aantallen te klein om er werk van te maken. „Misschien gaan we daar in de toekomst wel iets mee doen, maar voorlopig niet. Onze belangrijkste tak is nog altijd het melkvee. Daarna komt het natuuronderhoud.”